De eerste stap in muziek: noten lezen voor beginners

Noten lezen lijkt voor veel beginnende muzikanten op het leren van een compleet nieuwe taal. En dat is het eigenlijk ook! Net zoals je met woorden kunt lezen en spreken, kun je met noten muziek lezen en spelen. In deze blog leg ik uit hoe je stap voor stap noten kunt leren lezen, en waarom het veel makkelijker is dan je denkt.

Wat zijn noten?
Noten zijn symbolen die aangeven welke toon je moet spelen en hoe lang je die moet aanhouden. Ze worden geschreven op een notenbalk van vijf lijnen. De plek van de noot op die balk vertelt je welke toon het is (bijvoorbeeld een C of een G), en de vorm van de noot zegt iets over de lengte (bijvoorbeeld een kwartnoot of halve noot).

De sleutel tot het lezen: de sleutel 
Er zijn verschillende muzieksleutels, maar de meest gebruikte bij piano is de G-sleutel (ook wel vioolsleutel genoemd). Die wordt gebruikt voor de rechterhand. Voor de linkerhand gebruik je vaak de F-sleutel (bassleutel). Door deze sleutels weet je welke noot op welke lijn hoort.

Ezelsbruggetjes voor de G-sleutel
Op de notenbalk kun je ezelsbruggetjes gebruiken om de namen van de noten te onthouden. 

Lijnen (van onder naar boven):

• E - G - B - D - F
  → Een Grote Boze Draak Fietst

Ruimtes:

• F - A - C - E
  → Dat is gewoon het woord “FACE”!

Zo kun je snel herkennen welke noot je ziet.

Ritme lezen: hoe lang duurt een noot?
Naast de toonhoogte, moet je ook weten hoe lang je een noot moet aanhouden. Hier zijn een paar basisnoten:

• Hele noot: 4 tellen
• Halve noot: 2 tellen
• Kwartnoot: 1 tel
• Achtste noot: ½ tel

En dan zijn er nog rusttekens die aangeven wanneer je juist niet moet spelen.
Waarom zou je noten leren lezen?
Je kunt natuurlijk muziek op gehoor leren spelen, en dat is heel waardevol. Maar noten kunnen je helpen om:

• Nieuwe stukken sneller te leren
• Zelf muziek te schrijven
• Samen te spelen met anderen
• Muziek uit boeken of van internet te begrijpen

Kortom: het geeft je vrijheid en verdieping.

Hoe leer je het?
Noten lezen leer je net als lezen van woorden: veel oefenen, in kleine stapjes. In onze lessen gebruiken we leuke oefeningen, bekende liedjes en simpele bladmuziek. Je leert spelenderwijs, zonder druk.
​
Tot slot
​Iedereen kan noten leren lezen, ook als je denkt dat je er “geen aanleg” voor hebt. Met een beetje geduld en regelmatige oefening kom je al heel ver. En het mooiste is: zodra je het begint te begrijpen, gaat er een hele muzikale wereld voor je open.